Sayfalar

19 Aralık 2015 Cumartesi

TKP'de neler oldu


Bazı notlar çok teknik olarak görülse de geriye doğru bir bakış. Bu bakış, kendi (bizlerin) evrenimizde bugün neler olduğunu anlamak için gerekli olabiliyor. İstatistiksel verileri incelemek gibi... (Bizim veri yöntemimiz fazlası ile basit) Tarihsel olayların her siyasi hareketin izlediği hatta bir etkisi olur. Siyasi hareket güç kazandıkça bu karşılıklı olur.

Siyasi özneler içerisindeki gruplaşmalar her zaman mevcut olacak. Bu gruplar kimi zaman vücud kazanacak ve kimi tartışmaların-ayrışmaların yolu açılacaktır.

Gelelim ağzımızdaki baklaya

Boyun Eğme Dergisi (KP)
Gelenek Dergisi (KP)
Türkiye Sosyalist Hareketinin önemli yapılarından TKP (Türkiye Komünist Partisi) 2014 yılı bahar aylarında parti içerisinde yürüyen tartışma dışarı yansıdı. Parti kongresine giderken parti içerisinde iki grup çıktı. Parti iki gruba bölündü. Partinin, Gelenek dergisinden beri içerisinde yer alan ağırlıklı eski kuşak KP (Komünist Parti) ile yoluna devam ederken diğerleri (özellikle yakın zamanda FKF ismin alan üniversiteli gençlik örgütlenmesi) HTKP (Halkın Türkiye Komünist Partisi)'yi kurdu. Bu gruplar yeni Nazım Hikmet Kültür Merkezleri de açıyor. Kimin hangi NHKM'yi yönettiği karışık.

Komünist Dergisi (HTKP)
Yeni Yazılar Dergisi (FKF)
Bu ayrışmanın tarafları arasında birbirlerine karşı ağır ithamlar, sürtüşmeler yaşansa da bölünmesi bol Türkiye sol tarihinin en "medeni" ayrışması gerçekleşti.

Bugün durum ne

KP grubu partinin haber portalı sol.org.tr'yi yönetiyor. Teorik dergi Gelenek'i çıkarıyor. Bunun yanında Eylül 2015'ten beri Boyun Eğme adından haftalık bir dergi çıkarmaya başladı. Ağırlıklı örgütlenme çalışması yapıyor. Yeni gelen kuşakların ağırlık HTKP'ye katılması ile 30 yaş ve üstü kuşak parti çalışmalarına geri döndü.
TKH Parti'nin Sesi (TKH)

Manifesto dergisi (TKH)
HTKP kendi haber portalını kurdu: ilerihaber.org, haftalık İleri dergisini çıkarıyor. Teorik yayın olarak da Komünist dergisini çıkarıyor. Partinin ana bileşenlerinden olan FKF (Fikir Kulüpleri Federasyon'u) kendine ait gencgazete.org'u kurdu. Ayrıca Yeni Yazılar dergisini çıkarmaya devam ediyor.

HTKP, parti içerisinde Kürt Hareketine (HDP) karşı tutumla başlayan; Leninizm tartışması ile iyice alevlenen tartışmalar 2015 yazında bir ayrışma ile sonuçlandı. HTKP'den ayrılan grup TKH (Türkiye Komünist Hareketi)'yi kurdu. HTKP geldiği geleneksel sol anlayışa karşı daha hareket anlayışına yakın bir örgüte dönüşüyor. TKH ise geleneksel komünist parti tarzında örgütleniyor.

TKH hızlıca örgütlenme çalışması yaparken kadrolarını da oluşturma uğraşına girişmiş görünüyor. TKH'nin bu kadar destekçi bulacağı ve hızlıca örgütleneceği HTKP'de kalanlar tarafından beklenmiyordu. TKH kısa sürede, gazetemanifesto.com portalını açtı. TKH Parti'nin Sesi adlı bir gazete ve Manifesto adından bir teorik yayın çıkarmaya başladı. Ağırlıklı kadrosu tabiri caizse TKP'nin örgüt hamallarından oluştuğundan aşina oldukları işler.

Bu üç grup hakkında yorumlarımı yazmayacağım. Her birinin kendince iddaları taşıdığı kesin. Hepsinin iyi olduğu başlıklar varken Türkiye karşısında bir eksiklik de hissediliyor. Bir çok kimsenin örgütlü yaşamdan düşmesine sebep olan ayrışma; uykuya yatmış bir kısım kadroyu yeniden aktif hale de getirdi.

Gelelim TKP Tarihine

2014 yılında parti içi tartışmalar nedeniyle ayrışma yaşayan TKP, tarihi TKP'den gelen üyeleri olmakla birlikte örgütsel bir ilişkiye sahip değildi. Açıkçası parti bunu sorun da etmiyordu.

12 Mart Öncesi:
Bugünkü TKP'nin kökeni 1. TİP içerisinde MDD (Milli Demokratik Devrim) taraftarlarına karşı Sosyalist Devrimi savunanların çıkardığı Emek dergisi çevresine dayandırabiliriz. Behice Boran ve kimi parti yöneticilerinin desteğinde çıkan yayın MDD'ye karşı ideolojik mücadeleyi amaçlıyordu. Hem iki haftalık tabloid dergi boyutunda hem de aylık dergi olarak çıkmıştır.

Emek dergisi

12 Mart Muhtırası ile 1. TİP kapatılınca özellikle Ankara Çankaya ilçe teşkilatında ve İstanbul'un belli başlı ilçe teşkilatlarında örgütlenen gruplar kendi yolarına gitmiştir: 2. TİP, TSİP, TKP Atılım, irili ufaklı bir çok çevre buradan çıkmıştır.

12 Mart'tan 12 Eylül'e, Oradan Bugüne

2. TİP Behice Boran ve eski parti yöneticileri tarafından kurulsa da eski üyelerin hepsini kapsayamamıştır. Emek dergisinde yazanların bir kısmı TİP'in haftalık Yürüyüş dergisini çıkarmaya başlamıştır. Sıkışan sol cenah içindeki tartışma ve çıkış arayışları partiye sirayet etmiş. Bu da Yürüyüş dergisini çıkaran ekibin kimi muhalefetleri sonucu yeni bir yol ayrımı ve parti dışına düşüşü getirmiştir. Bu çevre partiden ihraç edildiklerinde ise Sosyalist İktidar dergisini çıkarmış, ancak 11 sayı çıkan dergi 12 Eylül darbesi ile kapanmıştır. 12 Eylül sonrası Yalçın Küçük yolunu ayırmış ve geriye kalanlar 1986 yılında Gelenek dergisini çıkarmaya başlamışlardır.

90'lara gelirken haftalık dergiler çıkarılmış. Diğer sol örgütlerle ortak parti çalışmaları yapılmış. Birlik çalışmları başarılı olamayınca dergi çevresi partileşerek STP, SİP ve TKP hattını oluşturarak bugüne gelmiştir. 

* * *
Gelenek hareketi ilk ciddi sıkıntıyı 1993-94 yıllarında yaşamış. Parti içerisinde Metin Çulhaoğlu ile bir grup partiden ayrılmıştır. Bu grup BSP-ÖDP içerisinde yer almıştır. Bu süreçte Sosyalist Politika dergisini çıkarmışlardır.

STP (Sosyalist Türkiye Partisi)'nin programındaki Kürt Sorunu başlığından dolayı kapatılmasıyla, SİP (Sosyalist İktidar Partisi) kurulmuştur.

1999 yılında parti içerisinde ikinci büyük ayrışma yaşanmıştır. Bu ayrışmada parti ismini ve yönetimini elinde bulunduran grup yoluna devam ederken ayrılanlar zamanla kendi içlerine ayrışarak dağılmışlardır. 

SİP, 2000 yılında Komünist Parti yasağına karşı çalışma başlatmıştır. Haftalık Sosyalist İktidar gazetesinin adı Komünist olarak değiştirilmiş ve sokağa çıkmıştır. Bu sırada KP (Komünist Parti) kurulmuştur. Komünist Parti ile SİP 2001 Kasım ayı kongresinde birleşerek TKP ismini almıştır.

TKP ismini aldıktan bir süre sonra Sosyalist Politika grubu partiye katılmıştır.

Parti dinci gerici-liberal cenaha karşı mücadele etmiş; üniversitelerde güçlenmiştir.

Partinin hızla artan üye sayısı ve diğer gruplardan katılan kişilerle sayısını arttırmasına rağmen politik gücü sosyalist sol içerisinde sınırlanmıştır. Parti içerisinde yürüyen tartışmalar, günlük gazete girişiminin yaşadığı sıkıntı ve en son 2014 yerel seçimindeki "başarısızlık" tartışmaları ve gruplaşmaları-tartışmaları hızlandırmıştır.

Sonrası bugünler...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder